AKIŞ – aktım, akıyorum, yine akarım!
Bayılırım ‘link’lemeye. Üşengeç olduğumdan değil, yeni formlar vermek hoşuma gittiği için. Bu yüzden sigortayla finansal derinleşmeyi linklerim, inovasyonla İslami iktisadı linklerim, ödeme sistemleriyle finansman opsiyonlarını linklerim, koçlukla mentorluğu linklerim. (multi tasking ile karıştırılmasın lütfen, o kadar sığ değil) Prof. Csikszentmihalyi’nin Akış kitabını da Albaraka’da tanıdığım harika mentorumun tavsiyesiyle bu çerçevede okudum. Hem sevdiklerim için, hem akademik hayatım için, hem de kariyerim için bu üç çok ayrı ama çok bağlı perspektiften neler kazanabilirim ve ileride başkalarına da kazandırabilirim diye okudum.
Aktı gitti diyemem, genel olarak ‘kişisel gelişim bla bla’ kitaplarına karşı olan önyargımdan. Ancak Prof. Csi bu kadar önyargımla beni öyle bir çekti ki sonrasında gerçekten aktı gitti kitap adı gibi.
Kitapta çekilmeye çalışılan derinlik çok ilginç, sanki elinizin altında her şey varken, kolayca ulaşabilecekken zor yoldan gitmenin verdiği acı, ıstırap ve sonunda müthiş haz – yani akış. Okurken çok farklı kişiler de geldi aklıma, mesela iki büyük ailenin iki genç üyesi. Birisi bu geniş imkân denizini daha fazla kadınla birlikte olmak için kullanıyor, diğeri de bu maddi gücü o kadar akıllıca yönlendiriyor ki inanılmaz niş alanlarda yüksek hazza imza atabiliyor. Ne kadar yakın kaynaklarla ne kadar uzak sonuçlar. Tümden gelim gibi düşünün, aşağıda benim kitaptan çıkardığım sonuçları, ki ilk defa bir kitaptan böyle maddeleri sıralıyorum, bulacaksınız. Nasıl gerçekleştireceğimiz konusu ise sınırsız değişkenlikteki metotlarla bize bağlı.
Temel Hedef: Özlerin bütünlüğünü korumalı ve sürekli hayatın üzerinde nasıl ustalaşacağını düşünmeliyiz. Kendine odaklı olmayan bireyselciliğimizi oluşturmalı ve çıkarcı olmayan güçlü amacımızı yaratmalıyız. Belleğimizi bilgi kalıplarıyla doldurarak, otonom yani kendi kendine yeten biri olmayı amaçlamalıyız. Böylelikle iç güdüleriyle motive olan bir hayvandan bilinçli, hedef odaklı ve becerikli bir insana dönüşeceğiz.
- Akış: Akış, bilinçte düzendir.
- Bilinç: Özümüzü güçlendirmeli, bilincimizi kontrol etmeliyiz. Bilinç katı bir doğrusal sistem değildir. Döngüseldir, nedenselliği vardır. İnsan kendi bilincinin akışını mümkün olduğunca sık bir biçimde yaşayacak şekilde organize ettiğinde hayat kalitesini inanılmaz arttırır.
- Deneyim: Amaç deneyiminin iradeyle dönüştürülebilmesi ve dönüşümsel başa çıkmada ustalaşmaktır. Hayatımızın kalitesini iyileştirmek için deneyimimizin kalitesini iyileştirmeliyiz. Optimum deneyim için ihtiyacımız olanlar: netlik – derin konsantrasyon – tercih – bağlılık – yüksek ve dengeli zorluklar – beceri.
- Dikkat: Elimizdeki aktiviteye odaklanarak diğerlerinin görmediği yerlerde eylem fırsatlarını görmeliyiz. Dikkat özümüzü şekillendirir ve karşılığında onun tarafından şekillendirilir. Dikkat süreçlerini iyi kontrol etmeliyiz, kendi isteğimizle bilincimizi kapayabilmeli ve dikkatimizi verimsiz ve olumsuz olaylarla meşgul etmemeliyiz. Çünkü dikkat deneyimin kalitesini iyileştirmek için en iyi araçtır.
- Enerji: Psişik enerjimizi harcayarak hazza ulaşmalıyız ve bu aktivitede kaybolmalıyız. Psişik entropiyi ise mümkün olduğunca azaltmalıyız. Enerjimizi çevreye sahip olmaya değil onunla uyum içinde yaşamaya harcamalıyız.
- Haz: Haz, sıkıntı ve endişe arasında ve zorluklar kişiyi harekete geçme kapasitesiyle dengelendiğinde ortaya çıkar. Onu kontrol ettiğimizde ve daha büyük bir karmaşıklığa doğru geliştirildiğinde ise artar.
- Hedef: Öyle bir nihai hedef bulmalıyız ki bir ömür boyunca psişik enerjimizi harcamaya değecek zorlukta olsun.
- His: Seçilen hedeflere dayanarak yeterince güçlü bir ön his geliştirmeliyiz.
- Karmaşıklık: Artan karmaşıklığa bağlı artan hazzı amaçlamalıyız.
- Kontrol: Nihai kontrol bilincin içeriğini belirleme özgürlüğümüzdür.
- Ototelik: En kısır ortamda bile akış deneyimini yaratabilme becerisidir, kendine yeten hedefleri olan özdür.
- Öz: Öz hedeflerin toplamı ve düzenidir. Kişi hedeflerini değiştirirse özü de değişir. Eski hedefler değiştirilmedikçe entropiye yani iç çatışmaya dönüşür. Özün bütünlüğü, nötr ve yıkıcı olayları alıp onları olumlu olaylara dönüştürme becerisidir.
- Ruh: Ruhumuz her zaman erdeme uygun etkinliklerde olmalı.
- Sınav: Nadiren sıkılan, anın zevkini çıkarmak için sürekli hoş bir çevreye ihtiyacı olmayan kişi yaratıcı bir hayata ulaşma sınavını geçmiştir.
- Sonuç: Nereden başladığın önemli değil; hedefini seç, becerini geliştir ve konsantre ol.
#ZeynepTuran, #AIZA, #AboutMe
2,130 total views, 8 views today