Dünya genelinde alt gelir grubunda dolayısıyla mikro sigorta hedef kitlesi içerisinde yer alan yaklaşık 4 milyar kişi olduğu tahmin ediliyor. Bu büyüklükteki bir hedef kitle yaklaşık olarak 40 milyar dolar hacminde bir piyasayı işaret etmekte.

Mikro sigorta, özellikle gelişen piyasalardaki düşük gelir sahibi hane halkını hedefleyen ve bu grup içeri­sinde sigortalanma oranının artırılmasını amaçlayan bir sigorta türü. “Mikro” kelimesi sigorta ürününün dar teminat kapsamını ve düşük prim bedellerini temsil ediyor. Mikro sigorta sayesinde alt gelir gru­buna dahil olan hane halkları sahip oldukları riskleri yönetebilme imkanına sahip oluyor ve bu şekilde kişilerin yaşam kaliteleri artıyor. Sigorta şirketi ise gelişen piyasalarda ve alt gelir grubunda marka bilinirliliğini artırıyor, geniş bir müşteri portföyü ve veritabanı oluşturarak uzun vadeli büyüme için önemli bir kaynağa ulaşma imkanı buluyor.

Mikro sigorta ürünlerinin yapısını incelediğimizde, faaliyet gösterilen pazarın regülatif yapısının izin verdiği çerçevede, hedef kitlenin alım gücünün mik­ro sigorta ürünlerinin kolay anlaşılabilirlik özelliği ve dağıtım kanalı etkinliğiyle birleşerek mikro sigorta pazarını oluşturduğunu görüyoruz.

Düşük teminat ve dolayısıyla düşük prim özellikle­rine sahip mikro sigorta türleri, kullanım alanlarına göre yangın, kaza, doğal afet, hayat ve hayvancılık branşlarında karşımıza çıkıyor. Ürün çeşitliliği burada da ihtiyaca göre şekilleniyor.

Mikro Sigorta Nasıl Gelişir?

Mikro sigortada teminat ve sigorta şirketinin sorum­lulukları klasik sigorta ürünleriyle kıyaslandığında daha dar kapsamlı, pazarlama ve dağıtım kanalları gibi maliyetler için bütçelerin daha sınırlı olduğu görülüyor. Mikro sigortanın genellikle toplumsal bir dernek, vakıf, proje, risk havuzu uygulamaları gibi dayanışma unsurlarıyla işbirliği içerisinde uygulan­ması ve bazı düzenlemelerle vergiden muaf tutulması ise proje maliyetini azaltan ve uygulamanın etkinliğini artıran diğer unsurlar.

Dünya genelindeki uygulamalar incelendiğinde, mikro sigortanın pazar başarısı, piyasada yer alan standart ürün içeriklerinden farklı olarak alt gelir grubuna yönelik ürün özelliklerine sahip olmasına ve geniş da­ğıtım ağı aracılığıyla hedeflenen tüketici grubuyla buluşturulmasına bağlı. Bunun yanında düşük gelir grubunda görülen yetersiz sigorta bilinci, düşük ma­liyetli bir iş modeli geliştirilebilme fikrinin zorluğu, sektörü düzenleyen kanunların mikro sigorta ürü­nünü ve ürün sahibi sigorta şirketlerini destekleyici nitelikte olup olmadığı mikro sigorta ürününün başarısını etkileyen diğer etkenler.

Dünyada Mikro Sigorta Uygulamaları

Dünya genelinde alt gelir grubunda dolayısıyla mik­ro sigorta hedef kitlesi içerisinde yer alan yaklaşık 4 milyar kişi olduğu tahmin ediliyor. Bu büyüklükteki bir hedef kitle 40 milyar dolar hacminde bir piyasayı işaret ediyor. Alt gelir grubunun en yoğun bulundu­ğu bölgelerin başında ise nüfusunun yüzde 70’inin bu grup içerisinde yer aldığı Asya-Pasifik bölgesi geliyor. Bu bölgede mikro sigorta ürünlerinin yoğun olarak tercih edildiği ülkelerin başında ise büyüyen ekonomisiyle Hindistan yer alıyor.

Dünyanın diğer bir ucundaki yüksek alt gelir grubu potansiyeline sahip bölge ise Latin Amerika. Bu bölgede özellikle Brezilya, Meksika ve Peru yüksek mikro sigorta potansiyeline sahip ülkeler. Kredi sigortaları gibi düşük gelir grubuna finansal destek sağlayan mikro sigorta örnekleri yanında belli ürün veya meslek gruplarında alt gelir grubu men­suplarının üretim veya hizmetlerini teminat altına alan ve bu özelliğiyle alt gelir grubunda yer alan hane halkının yaşam kalitesine katkıda bulunan, yüksek sosyal etkiye sahip mikro sigorta uygulamaları da bulunmakta.

Afrika, Güney Amerika ve Asya gibi yüksek po­tansiyel sahibi bölgeleri incelediğimizde, özellikle 2009–2012 yılları arasında mikro sigorta ürün kulla­nımındaki yüksek artış dikkati çekici. Bu dönemde yerel yönetimler ve Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Teşkilatı (FAO), Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Prog­ramı (WFP), Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), Micro Insurance Innovation Facility, Women’s World Banking (WWB) gibi uluslararası organizasyonların işbirliğiyle, özellikle tarım sektöründe çalışanlar ve onların üretimleri mikro sigorta uygulamalarıyla desteklendi. Böylece hem kişilerin hem de elde ettik­leri ürünlerin teminat kapsamına alınması sağlandı. Bu süreç, mikro sigorta uygulamalarının başarılı bir örneği oldu. Bölgenin sosyo-ekonomik yapısında daha olumlu sonuçlar elde edildi ve tarım alanında kesintisiz üretim ve istihdam süreci başlatılabildi.

Yüksek alt gelir grubu nüfusa sahip diğer bir ülke Hindistan’da ise sigorta sektörü düzenleyici kurumu IRDA (Sigorta Düzenleme ve Geliştirme Otoritesi) ta­rafından sigortacıların portföylerinin belli bir yüzde­sini kırsal kesim ve sosyal kuruluşlara kullandırılması zorunlu hale getirildi. Ayrıca ülke yönetimi, özellikle sağlık ve tarım alanlarında özel sigorta şirketleriyle işbirliği içerisinde sübvansiyon faaliyetlerinin etkinli­ğini artırmayı amaçlayan faaliyetler yürüttü.

Mikro sigorta uygulamalarına baktığımızda, sigortalı tarafından ödenmesi gereken prim bedelinin veya proje büyüklüğüne göre reasürans bedellerinin de uygulama sponsorları tarafından karşılanabildiği görülüyor. Etiyopya’daki tarım faaliyetlerine kuraklık sigortası sağlayan geniş kapsamlı bir proje için reasü­rans desteğinin bedelsiz olarak Swiss Re tarafından projeye bağışlanması bu uygulamaya güzel bir örnek teşkil etmekte.

Türkiye’deki Uygulamalar

Türkiye piyasasında ilk mikro sigorta uygulamalarının dernek, vakıf ve özel amaçlı projeler aracılığıyla başladığını görüyoruz. Alt gelir grubunun gelir düzeyinin artırılmasını ve iş imkanları yaratılmasını amaçlayan projeler mikro sigorta uygulamalarıyla destekleniyor, dar kapsamlı teminatlar düşük prim bedelleriyle sigortalılarla buluşuyor. Bu konuda ilk örneğin, 2011 yılında Tür­kiye İsrafı Önleme Vakfı (TİSVA) ve Güneş Sigorta işbirliğiyle dar gelirli kadınların ekonomik yaşama ka­tılmaları amacıyla gerçekleştirilen proje olduğu görü­lüyor. Bu projeye dahil olan bireyleri kapsayan mikro sigorta prim bedeli sponsorlar tarafından karşılandı.

Hindistan örneğinde olduğu gibi, düzenleyici kurum tarafından şirketlere portföy dağılımlarıyla ilgili bildirilebilecek önerilerin yanı sıra getirilecek teşvik ve vergi kolaylıkları, mikro sigorta uygulamalarının ülkemizde de her sigorta şirketi tarafından gerçekleş­tirilen bir sosyal proje olmasını sağlayacaktır.

Daha adil bir gelir dağılımı için…

Mikro sigorta, bir sigorta ürünü olmasının ötesinde ge­lir dağılımının daha adil hale getirilmesi ve sigortanın sağladığı güvencenin alt gelir grubu arasında yaygın­laştırılması gibi sosyal hedeflere de hizmet eden bir faaliyet. Dünya genelinde yukarıda belirtilen kurum­larla yürütülen projelerde hayat bulan mikro sigorta, ülkemizde de sigortanın sağlayacağı güvenceye ihtiya­cı olan ancak prim bedelleri nedeniyle bu güvenceden mahsur kalan kesimin sigortayla tanışmasında önemli bir misyon üstlenecek. Sigorta şirketleri açısından ise bu kesime ulaşılabilmesi ve sigortalanma bilincinin artı­rılması açısından büyük bir fırsat.

Mikro sigorta projelerini destekleyen şirketlerin sayı­sının artması ve mikro sigorta kapsamında bağışlanan bedellerin ihtiyaç sahipleriyle buluşturulabilmesi, sigortanın toplumsal etkisinin gösterilebilmesi açısın­dan da büyük önem taşımakta.

#MicroInsurance, #MicroInsuranceInnovationFacility, #ProtectionGap, #Sustainability, #IncomeInequality, #Penetration, #ZeynepStefan

 1,874 total views